آمار

تعداد نشریات16
تعداد شماره‌ها132
تعداد مقالات995
تعداد مشاهده مقاله4,042,616
تعداد دریافت فایل اصل مقاله143,981
اسکندری, عابد. (1398). بررسی میزان کاربرد سلاح‌های شیمیایی حزب بعث عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران. , 1(1), 119-166.
عابد اسکندری. "بررسی میزان کاربرد سلاح‌های شیمیایی حزب بعث عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران". , 1, 1, 1398, 119-166.
اسکندری, عابد. (1398). 'بررسی میزان کاربرد سلاح‌های شیمیایی حزب بعث عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران', , 1(1), pp. 119-166.
اسکندری, عابد. بررسی میزان کاربرد سلاح‌های شیمیایی حزب بعث عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران. , 1398; 1(1): 119-166.

بررسی میزان کاربرد سلاح‌های شیمیایی حزب بعث عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران

مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر
مقاله 5، دوره 1، شماره 1، دی 1398، صفحه 119-166    اصل مقاله (760.9 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسنده
عابد اسکندری*
دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ انقلاب اسلامی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران؛ abed.eskandari@yahoo.com
چکیده
استفاده از سلاح­های شیمیایی به‌عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای بازدارندگی، مقابله و نیز اهرم فشار در دست رژیم بعث عراق علیه ایران در طول جنگ هشت‌ساله این دو کشور بوده است. در این مقاله برای پاسخ به این سؤال که «میزان کاربرد سلاح­های شیمیایی در جنگ تحمیلی علیه ایران، چگونه بوده است؟» با مطالعه اسناد و کتب برجای مانده از دوران دفاع مقدس و با جمع­آوریداده­هاازروشکتابخانه­ای کوشیده شده است تا توان تسلیحات شیمیایی کشور عراق در دوران دفاع مقدس، میزان تلفات شیمیایی ناشی از حملات شیمیایی حزب بعث علیه مردم ایران، نقش حقوق و مجامع بین­المللی در کاهش و یا مقابله با این ترفند دشمن و نهایتاً آمار تلفات مردم ایران در عملیات­های مختلف جنگ و بمباران­های شیمیایی شهرها و روستاها مورد بررسی قرار گیرد.
حکومت عراق علیرغم حمایت­های بین­المللی و توان تسلیحاتی برتر، بدلیل مقاومت مردم و رزمندگان ایرانی در رسیدن به اهداف اصلی خود ناکام ماند. از این‌رو با کمک گرفتن از کشورهای غربی، استخدام دانشمندان متخصص و صرف هزینه­های گزاف برای ساخت کارخانه­های ساخت مواد شیمیایی، به یکی از پلیدترین ترفندهای بازدارندگی در مقابله با توان نظامی حملات ایرانی­ها دست زد. دولت بعث عراق از مهر ماه ۱۳۵۹ تا شهریور ماه ۱۳۶۷ بیش از ۵۸۲ بار حمله‌ی شیمیایی آزمایشی، محدود، گسترده‌ی حجیم و فوق گسترده بر علیه رزمندگان و غیرنظامیان ایرانی انجام داد که نتیجه‌ی این حملات شهادت بیش از ۱۰ هزار نفر، مصدومیت شدید و نیازمند مداومت درمان حدود ۱۰۰ هزار نفر و مصدومیت خفیف قریب به ۲۵۰ هزار نفر بوده است.
کلیدواژه‌ها
جنگ ایران و عراق؛ سلاح شیمیایی؛ جنگ تحمیلی؛ جنگ‌افزار شیمیایی؛ صدام حسین
مراجع
  1. یکتا، حسین (1384)؛ رونوشت شیمیایی تجاوز، بررسی کاربرد تسلیحات شیمیایی از سوی عراق، ماهنامه اندیشه و تاریخ سیاسی ایران معاصر، سال چهارم، شماره36.
  2. فوزی، یحیی (1376)؛ ابعاد به‌کارگیری سلاح شیمیایی توسط عراق و واکنش مجامع بین­المللی، تهران، دفتر بررسی­های سیاسی سازمان تبلیغات اسلامی انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و نظام بین­الملل، ج اول.
  3. تیرمن، کنت آر(1373)؛ سوداگرای مرگ، ترجمه احمد تدین، تهران مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
  4. زمانی، سید قاسم(1376)؛ حقوق بین­الملل و کاربرد سلاح­های شیمیایی در جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، تهران، بنیاد حفظ آثار و ارزش­های دفاع مقدس، ج اول.
  5. دکتر کبریایی زاده، عباس(1377)؛ دکتر سلطانی نژاد، کامبیز؛ عوامل شیمیایی جنگی، نشریه رازی، سال دهم، شماره 1.
  6. پورحسن، نقی(1377)؛ عراق سلاح­های شیمیایی و جنگ تحمیلی، نشریه سلام، به مناسبت بزرگداشت هفته دفاع مقدس.
  7. شریفی مقدم، محمود(1370)؛ سیر تحول جنگ‌افزارهای شیمیایی، مجله شیمی، مرکز نشر دانشگاهی، 1370، سال چهارم، شماره یکم
  8. علایی، حسین؛ خواجه کاوسی، بابک(1374)؛ صنایع، تسلیحات و خلع سلاح شیمیایی، تهران، موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ دوم.
  9. گوستاواندرسون(1386)؛ جنگ شیمیایی عراق علیه ایران به روایت اسناد سازمان ملل متحد، شهریار خاطری و احمد جنتی محب، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، تهران.
  10. هدایتی خمینی، عباس(1370)؛ شورای امنیت و جنگ تحمیلی، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین­الملل.
  11. ایزدی، یدالله(1392)؛ روزشمار جنگ ایران و عراق ـ کتاب پنجاه و چهارم؛ عملیات والفجر ۱۰، بمباران شیمیایی حلبچه، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، تهران.
  12. علایی، حسین(1391)؛ روند جنگ ایران و عراق، نشر مرز و بوم، چاپ اول، تهران.
  13. نیکخواه بهرامی، محمدباقر(1389)، گاه­شمار حملات شیمیایی عراق در هشت سال دفاع مقدس، پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس (انتشارات شکیب)؛
  14. محمدیان، حسین(1380)؛ خاطراتی از بمباران شیمیایی سردشت، انتشارات عابد.
  15. درودیان، محمد(1381)؛ شلمچه تا حلبچه، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
  16. حلبچه تکرار هیروشیما(1367)؛ فاجعه هیروشیما و حلبچه در آیینه مطبوعات، امور هنری بنیاد حفظ آثار و ارزش­های دفاع مقدس.
  17. م‍ق‍دم‍ه‌ای‌ ب‍ر ش‍ن‍اخ‍ت‌ ع‍وام‍ل‌ ش‍ی‍م‍ی‍ای‍ی‌ ج‍ن‍گ‍ی‌، م‍دی‍ری‍ت‌ ش‌. م.‌ر س‍ت‍اد ک‍ل، س‍پ‍اه‌ پ‍اس‍داران‌ ان‍ق‍لاب‌ اس‍لام‍ی‌، 1367
  18. مستشاری، مرتضی (1377)؛ ن‍گ‍رش‌ ش‍ی‍م‍ی‍ای‍ی‌ ب‍ر ج‍ن‍گ‌ ت‍ح‍م‍ی‍ل‍ی‌، دان‍ش‍گ‍اه‌ گ‍ی‍لان‌.
  19. مارس، تیموتی (1381)؛ عوامل جنگ شیمیایی، ترجمه غلامرضا پورحیدری و امیرحسین خلجی، تیمورزاده.
  20. ک‍ن‍وان‍س‍ی‍ون‌ م‍ن‍ع‌ ت‍وس‍ع‍ه‌، ت‍ول‍ی‍د، ان‍ب‍اش‍ت‌ و ب‍ه ک‍ارگ‍ی‍ری‌ س‍لاح‌ه‍ای‌ ش‍ی‍م‍ی‍ای‍ی‌ و ان‍ه‍دام‌ آن‌ها (1382)، مترجم احمد میرزایی، دان‍ش‍گ‍اه‌ ص‍ن‍ع‍ت‍ی‌ م‍ال‍ک‌‌اش‍ت‍ر.
  21. احمدی، کوروش(1384) شورای امنیت سازمان ملل و مساله خلع سلاح عراق‏،کوروش احمدی، وزارت امور خارجه.
  22. درودیان، محمد(1384)؛ نقد و بررسی جنگ ایران و عراق (جلد 4: روند پایان جنگ‏)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
  23. صفری، جواد و بنی طبا، سیدحسین (1387)؛ سلاح پنهان (مرگ خاموش).
  24. درودیان، محمد(1378)؛ سیری در جنگ ایران و عراق‏ (جلد 3: فاو تا شلمچه)، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ‏.
  25. درودیان، محمد(1376)؛ سیری در جنگ ایران و عراق‏ (جلد 4: شلمچه تا حلبچه)، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ‏.
  26.  سایت جامع دفاع مقدس- ساجد sajed.ir.   
  27. پایگاه اطلاع رسانی قربانیان سلاح­های شیمیایی chemical-victims.com.
  28. روز مبارزه با سلاح­های شیمیایی و میکروبی tebyan.net.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 3,051
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 358