
تعداد نشریات | 16 |
تعداد شمارهها | 128 |
تعداد مقالات | 982 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,024,628 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 140,138 |
جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در نگرش اندیشمندان دفاعی و امنیتی | ||
مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر | ||
مقاله 12، دوره 3، شماره 5، بهمن 1400، صفحه 303-327 اصل مقاله (846.15 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مهدی نطاق پور نوری1؛ رضا شاهقلیان قهفرخی* 2 | ||
1استادیار، گروه آموزشی علوم دفاعی، دانشکده دافوس، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران، mnnoori@yahoo.com | ||
2دانشجوی دکترای علوم دفاعی راهبردی، دانشکده دفاع ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران؛ mohajer470@gmail.com | ||
چکیده | ||
این مقاله سعی دارد ضمن بررسی علل وقوع جنگها بهخصوص جنگ ایران و عراق، به بررسی دیدگاههای تحلیلگران دفاعی و امنیتی پیرامون دفاع مقدس، بپردازد. از اینرو با توجه به ماهیت عنوان و همچنین در مسیر پاسخگویی به پرسش مقاله، در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. این مقاله از نظر نوع تحقیق در دسته پژوهشهای نظری – کاربردی قرار دارد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات و دادهها نیز به شیوه کتابخانهای – اسنادی، رجوع به سخنرانیها و فرمایشات امام(ره) و مقام معظم رهبری(مدظلهالعالی) و منابع اینترنتی میباشد. با تجزیه و تحلیل دادهها میتوان به سؤال اصلی مقاله که همان «نگرش و دیدگاه اندیشمندان دفاعی و امنیتی پیرامون جنگ تحمیلی عراق علیه ایران چیست؟» است، پاسخ داد. در پاسخ به این سؤال باید گفت که: عامل اصلی برپایی جنگ بین ایران و عراق جدال دو ابرقدرت بزرگ به نام غرب و شرق بودن. این قدرتها انقلاب نوپای جمهوری اسلامی ایران را بهعنوان تهدیدی بزرگ برای اهداف خود قلمداد میکردند. لذا به واسطۀ عراق وارد جنگ با ایران شدند. نتایج تحقیق که با جمعبندی دیدگاههای مختلف بهخصوص دیدگاههای امامین انقلاب اسلامی درباره دفاع مقدس احصاء شده است بیانگر آن است که نقطۀ اشتراک تمامی نظریههای پیرامون جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تأکید بر تغییر وضعیت پیامدها بهعنوان بستر اصلی وقوع جنگ و تحریک اختلافات مرزی در پی خلأ قدرت و تلاش عراق برای جبران آن و از همه مهمتر نقش دو ابرقدرت غرب و شرق بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
جنگ عراق علیه ایران؛ دفاع مقدس؛ نگرش؛ اندیشمندان دفاعی و امنیتی | ||
مراجع | ||
1- قرآن کریم.
2- امام خمینی، روحاله (1378)؛ صحیفه امام (22-1)؛ مجموعه آثار امام خمینی(ره)؛ (مجموعه بیانات، پیامها، مصاحبهها و...) تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
3- حدیث ولایت (نرمافزار-ویرایش دوم)، مجموعه بیانات و پیامها و رهنمودهای فرماندهی معظم کل قوا حضرت امام خامنهای(مدظلهالعالی)، موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، حفظ و نشر آثار حضرت امام خامنهای(مدظلهالعالی).
4- نوروزی، محمدتقی (1385)؛ فرهنگ دفاعی- امنیتی، تهران: سنا، مرکز مطالعات و پژوهشهای مدیریت.
5- حافظنیا، محمدرضا (1389)؛ مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سمت.
6- برگ، اتوکلاین (1368)؛ روانشناسی اجتماعی، ترجمه علیمحمد کاردان، جلد 2، چاپ هشتم، تهران: نشر اندیشه.
7- متقی، ابراهیم (1388)؛ نظام دوقطبی و جنگ عراق و ایران، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس.
8- شاهقلیان قهفرخی، رضا (1395)؛ چرایی و چگونگی پایان جنگ تحمیلی و تأثیر آن در پذیرش قطعنامه 589، فصلنامه جامع دفاع مقدس، سال اول، شمارۀ دوم، تهران: دانشگاه جامع امام حسین (ع).
9- احتشامی، انوشیروان (1378)؛ سیاست خارجی ایران در دوران سازندگی، ترجمه ابراهیم متقی و زهره پوستینچی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
10- کوردزمن، آنتونی، آرواگنر، آبراهام (بیتا)، درسهایی از جنگ ایران و عراق، ترجمه حسین یکتا، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
11- رمضانی، مهدی (1394)؛ شیوه کاربردی کردن ارزشهای دفاع مقدس برای مقابله با جنگ نرم، دو فصلنامه دانش جهادی، سال ششم، شماره 15، تهران: دانشگاه افسری امام حسین(ع).
12- درودیان، محمد (1383)؛ اجتنابناپذیری جنگ، نقد و بررسی جنگ ایران و عراق، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
13- دبیرخانه کنفرانس بینالمللی تجاوز و دفاع (1368)؛ بازشناسی جنبههای تجاوز و دفاع، جلد اول، تهران: چاپخانه سپهر.
14- ولایتی، علیاکبر (1380)؛ تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق بر جمهوری اسلامی ایران، تهران: دفتر نشر و فرهنگ اسلامی.
15- درویشی، فرهاد و گروه نویسندگان (1384)؛ ریشههای تهاجم، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
16- درودیان، محمد (1383)؛ آغاز تا پایان، سیری در جنگ ایران و عراق، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
17- سایت خبری فارس (06/۰۷/93)؛ صحبتهای صریح هاشمی رفسنجانی درباره جنگ در تارنمای: http://www.farsnews.com.
18- پایگاه اطلاعرسانی دکتر محسن رضایی (۲۶ آذر ۱۳۹۴)؛ ناگفتههای سرلشکر محسن رضایی از هشت سال دفاع مقدس، در تارنمای: http:// www.rezaee.ir.
19- پایگاه مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس (بیتا)؛ «معرفی کتاب: تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران» در وبگاه http://www.defamoghaddas.ir.
20- Boyle, F.A. (1993). International Crisis and Neutrality: U.S. Foreign Policy towards the Iran-Iraq War, in A.T. Leonard (ed), Noutrality: Changing Concepts and practices, Oxford: University Press.
21- Cordesman, A.H. & Abraham R.W. (1990). The Lessons of Madern Wars (The Iran-Iraq War), Boulder: Westview Press.
22- Cordesman, A. (1991). Weapons of mass Destruction in the Middle east, Oxford, Headington Hill Hall.
23- Azhary, M.S. (1984). The Iran-Iraq War, New York: St Martin’s Press.
24- پیام امام (ره) به مسلمانان ایران و جهان، صحیفه امام، ج20، ص326، (6/5/66).
25- پیام امام (ره) به ملت ایران صحیفه امام، ج 16، ص 156 ـ 157، (12/1/61).
26- سخنرانی امام (ره) در جمع اعضای کمیته برگزاری مراسم سالگرد جنگ، همان، ج 18، ص 131، (28/6/62).
27- بیانات در دیدار اعضاى اتحادیهى انجمنهای اسلامى دانشآموزان (26/ 06/ 1382).
28- سخنرانی امام (ره) در جمع گروهی از مردم مرزنشین کشور، صحیفه امام، ج 13، ص 246 ـ 247، (8/7/59).
29- بیانات در منطقه عملیاتى فتح المبین (11/ 01/ 1389).
30- بیانات در مراسم فارغالتحصیلى دانشآموختگان ارتش در دانشگاه شهید ستارى نیروى هوائى ارتش جمهورى اسلامى ایران (19/ 08/ 1389).
31- پیام مقام معظم رهبری به مناسبت نهمین سالگرد جنگ تحمیلى، (30/ 06/ 1368).
32- سخنرانى مقام معظم رهبری در مراسم صبحگاه نظامى پایگاه منطقهى دوم دریایى نیروى دریایى ارتش در بوشهر، (12/ 10/ 1370).
33- بیانات مقام معظم رهبری در خطبههاى نماز جمعۀ تهران، (24/ 11/ 1382).
34- بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اعضاى اتحادیهى انجمنهای اسلامى دانشآموزان، (26/ 06/ 1382). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 373 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 400 |