1دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)، بروجرد ایران.
2دانشجوی دکتری جامعه شناسی بررسی مسائل اجتماعی ایران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان ایران
چکیده
فرهنگ ایثار و شهادت به عنوان یکی ارزش های مهم جامعه ایرانی شناخته می شود و بررسی نگرش افراد جامعه، خصوصاً نسل جوانان نسبت به فرهنگ ایثار و شهادت ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عملکردهای نهادی و رسانه ای بر نگرش دانشجویان به فرهنگ ایثار و شهادت انجام شده است. این پژوهش از نوع کمی بوده و از رویکرد پیمایش سود جسته است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره) تشکیل می دهند که از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. حجم نمونه این پژوهش با استفاده از نرم افزار سمپل پاور 271 نفر برآورد شده و داده های پژوهش از طریق پرسشنامه آنلاین محقق ساخته جمع آوری شده است. داده های این پژوهش با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس 26 انجام شده و مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار ایموس گرافیک 24 ترسیم شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بین متغیرهای عملکرد نهادی و رسانه ای و نگرش دانشجویان به سه بعد فرهنگ ایثار و شهادت رابطه معناداری وجود دارد و بیشترین همبستگی بین عملکرد نهادی و رسانه ای با بعد احساسی فرهنگ ایثار و شهادت است، همچنین آزمون رگرسیون چند متغیره نیز نشان می دهد که عملکرد نهادی با میزان 452/0 و عملکرد رسانه ای با 386/0 بر ابعاد مختلف نگرش دانشجویان بر فرهنگ ایثار و شهادت تأثیر دارد. همچنین برازش مدل معادلات ساختاری با استفاده از معیارهای مختلف مطلوب بوده و حکایت از حمایت داده های تجربی از مدل نظری پژوهش دارد.
ادهمی، جمال؛ احمد، یعقوب؛ جعفری، ابراهیم (1396). بررسی ترجیحات ارزشی بین نسلی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در شهر سنندج، فصلنامه علوم اجتماعی، سال 26، شماره 78، ص: 117- 156.
آرون، ریمون (1396). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه شناسی، ترجمه باقر پرهام، چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
باهنر، ناصر؛ جعفری کیذقان، طاهره (1389). تلویزیون و تأثیرات کاشتی آن بر هویت فرهنگی ایرانیان، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره 3، شماره 4، ص: 156-131.
بشیریه، حسین (1384). جامعه‌شناسی سیاسی، چاپ یازدهم، تهران: نشر نی.
بینگر، اتولر (1376). ارتباطات اقناعی، ترجمه علی رستمی، تهران: نشر مطالعات و سنجش برنامه‌های صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
تاج بخش، غلامرضا (1392). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف نسل‌ها در شهرستان شوشتر، فصلنامه توسعه اجتماعی، فصل بهار، ص: 32- 54.
تاج بخش، غلامرضا (1399). واکاوی مؤلفه‌های سبک زندگی شهید سلیمانی، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، فصل بهار: شماره 25، ص: 137-158.
حسینی سیرت، سید مصطفی (1396)، بررسی مفهوم ساختار در اندیشه اندیشمندان اجتماعی، فصلنامه علمی-تخصصی فرهنگ پژوهش، شماره 31، ص: 179- 209.
خمینی، روح الله (1379). صحیفه نور، قم: نشر حوزه، نشر آثار امام خمینی (ره).
دهخدا، علی اکبر (1377). لغت‌نامه، تهران: نشر دانشگاه تهران.
دیلینی، تیم (1398). نظریه‌های کلاسیک جامعه‌شناسی، ترجمه بهرنگ صدیقی و وحید طلوعی، چاپ یازدهم، تهران: نشر نی.
ریتزر، جرج (1394). نظریه‌های جامعه شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، چاپ بیستم، تهران: انتشارات علمی.
ری شهری، محمدمهدی (1362). میزان العلمه، قم: نشر صداقت.
شاه نوروزی، مهدی؛ اسماعیلی، رضا؛ پرستگاری، سهیلا؛ امام جمعه زاده، جواد (1396). عوامل مؤثر بر ارتقاء اثربخشی شیوه‌های ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، فصلنامه مدیریت فرهنگی، سال 11، شماره 36، ص: 53- 69.
شرف الدین، سید حسین (1389). دین و نهاد اجتماعی، فصلنامه معرفت فرهنگی، سال دوم، شماره اول، ص: 23- 52.
صفایی، صفی الله؛ مرادی شهباز، نسرین (1394). بررسی رابطه سامندهی گلزار شهدا و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در بین خانواده‌های شاهد و غیر شاهد در استان همدان در سال 1393، دوفصلنامه علمی- پژوهشی پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی، سال 5، شماره 12، ص: 23- 47.
صمدی، مهران؛ طریحی، ناصر (1395). مطالعه رابطه بین میزان مصرف رسانه‌ای نسل جوان و نگرش آنان بر فرهنگ ایثار و شهادت، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی، سال 8، شماره 32، ص: 53- 72.
قاسم پور، حامد؛ خلیلی، کرم؛ یاسینی فرد، مجتبی (1398). اثرات فرهنگ ایثار و شهادت بر رفتار شهروندی سازمانی: تبیین نقش میانجی سرمایه اجتماعی، فصلنامه مطالعات منابع انسانی، سال 9، دوره 3، ص: 101- 124.
کردنائیج، اسدالله؛ خلیلی پالندی، فرشته (1397). تأثیر فرهنگ ایثار و شهادت بر سرمایه اجتماعی با میانجی گری باورهای دینی، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت اسلامی، سال 26، شماره 23، ص: 37- 58.
کوزر، لیوئیس (1394). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، چاپ بیستم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
کوهن، بروس (1394). درآمدی بر جامعه‌شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، چاپ سی و یکم، تهران: نشر توتیا.
لوپز، خوزه؛ اسکات، جان (1391). ساختار اجتماعی، ترجمه یوسف صفاری، تهران: نشر آشیان.
مسعودی، حمید؛ اسکانی، مریم؛ صدیق اورعی، غلامرضا (1395). سیاست پژوهی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در سازمان‌های دولتی استان خراسان رضوی، فصلنامه مطالعات ملی، سال 17، شماره 2، ص: 89-107.
مطهری، مرتضی (1385). مجموعه آثار، تهران: نشر صدرا.
مطهری، مرتضی (1360). قیام و انقلاب مهدی، تهران: نشر صدرا.
معدنی، سعید (1378). مقدمه‌ای بر فرهنگ ایثار و شهادت و شیوه‌های ترویج آن، تهران: نشر دفتر تحقیق و پژوهش اداره تحقیقات و مطالعات بنیاد شهید انقلاب اسلامی.
مهدی‌زاده، محمد (1384). مطالعه تطبیقی نظریه کاشت و دریافت در ارتباطات، تهران: نشر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
Turner, V (1974). Religious Paradigms and Political Action, Cornell University Press.
El-Sharif, A (2021). Idealising martyrdom and Jordanian militarism in the Martyr’s Memorial in Amman: A social semiotic approach, Journal Social Semiotics. Dio:10.1080/10350330.2021.191
M (2021). A work of death: martyrdom, myth and dead women in contemporary Spanish film, Journal of Spanish Cultural Studies, Vol. (22), No. (21), p: 77-93.
Fiske, J (2006). Medium/Media, London: Routledge.
Hamamra, B (2021). Palestinian Bereaved Mothers of Martyrs: Religious and National Discourses of Sacrifice and Bereavement, Journal Women & Criminal Justice. Doi: 10.1080/08974454.2021.1902458.
