آمار

تعداد نشریات17
تعداد شماره‌ها129
تعداد مقالات967
تعداد مشاهده مقاله4,029,940
تعداد دریافت فایل اصل مقاله141,320
حسینی دهنوی, سیدسجاد, پورآسیاب, روح اله. (1400). سلفی‌گری در عراق و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران. , 3(4), 107-131.
سیدسجاد حسینی دهنوی; روح اله پورآسیاب. "سلفی‌گری در عراق و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران". , 3, 4, 1400, 107-131.
حسینی دهنوی, سیدسجاد, پورآسیاب, روح اله. (1400). 'سلفی‌گری در عراق و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران', , 3(4), pp. 107-131.
حسینی دهنوی, سیدسجاد, پورآسیاب, روح اله. سلفی‌گری در عراق و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران. , 1400; 3(4): 107-131.

سلفی‌گری در عراق و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران

مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر
دوره 3، شماره 4، شهریور 1400، صفحه 107-131    اصل مقاله (595.81 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
سیدسجاد حسینی دهنوی* 1؛ روح اله پورآسیاب2
1کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشکده تربیت جهادی، دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع)، تهران، ایران.
2دکترای فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع)، تهران، ایران؛ noor.mahdi1394@gmail.com
چکیده
منطقه خاورمیانه در طول تاریخ مدرن خود همواره شاهد تحولات و دگرگونی‌هایی بوده که امنیت و سیاست در سطح بین‌المللی را به شدت متأثر کرده است. در این میان، اشغال عراق از سوی آمریکا در سال 2003، سرنگونی صدام و تغییر رژیم در این کشور را می‌توان مهم‌ترین رویدادی تلقی کرد که به شکل‌گیری دوره جدیدی از تعاملات میان بازیگران منطقه‌ای، توازن قدرت در خاورمیانه و در مجموع تصویر نوینی از منطقه منجر شده است. تنش‌های سیاسی و تنازعات حاصل از آن می‌تواند به افزایش نا امنی در جوامع و بروز چالش‌های امنیتی و در نهایت، بحران منطقه‌ای بیانجامد. تجربه حاصل از عملکرد طالبان در آغاز قرن بیست و یکم و آشوب‌سازی دولت آمریکا در منطقة خاورمیانه، تنازعی را شکل داد که بخشی از آن در فرقه‌سازی و ظهور نا امنی در کشورهای اسلامی نمایان شده است. بحرانی که در عراق با نمایش گروهک تکفیری به نام داعش (دولت اسلامی عراق و شام) شکل گرفت؛ محصول تنازعات فرقه‌ای است که ریشه در عملکرد گذشتة دخالت‌های خارجی در منطقه داشته و راه را برای استمرار بحران‌سازی در منطقه هموار ساخته است. کشور عراق با بازیگران مهم منطقه‌ای از جمله ایران، ترکیه و عربستان سعودی همسایه است و تحولات آن بر این کشورها نیز تأثیرگذار است. ایران در میان همسایگان و بازیگران منطقه‌ای عراق، با رویکرد مثبت نسبت به واقعیت‌ها و ساختار سیاسی جدید آن کشور؛ همواره از برقراری امنیت، ثبات، تمامیت ارضی و وحدت ملی در عراق پس از صدام حمایت کرده است. با این حال، عراق پس از صدام به دلیل فضای نا‌امنی، حضور نیروهای آمریکایی، خشونت‌های فرقه‌ای، وجود نیروهای سلفی و رشد افراط‌گرایی، واجد برخی تهدیدات (هرچند شاید مقطعی) نیز برای ایران بوده است. بنابراین عراق با مجموعه ویژگی‌های ژئوپلیتیکی سرزمینی - قومی- مذهبی - فرهنگی و اقتصادی، تعریف مشخصی در منافع ملی ایران داشته و جایگاه خاصی را در سیاست‌های ایران به خود اختصاص داده است.
کلیدواژه‌ها
سلفی‌گری؛ منافع ملی؛ امنیت ملی؛ ژئوپلیتیک
مراجع
  1. اسدی، علی‌اکبر (۱۳۸۸). ظهور و افول القاعده در عراق. فصلنامه راهبرد، سال هجدهم، شماره 51.
  2. اسدی، علی‌اکبر (۱۳۸۷). تهران پژوهشکده تحقیقات استراتژی، مجمع تشخیص مصلحت نظام.
  3. امیر نوحی، محمد (۱۳۸۶). بررسی جریانات سلفی اهل سنت و تأثیرات آن بر محیط جمهوری اسلامی ایران. سخنرانی در دانشگاه امام حسین (ع).
  4. امیرزاده، عباس (۱۳۹۰). بیداری اسلامی و ژئوپلیتیک جدید قدرت در خاورمیانه.
  5. آشوری، داریوش (۱۳۷۳). دانشنامه‌ سیاسی. تهران: انتشارات مروارید.
  6. آقابخشی، علی (۱۳۷۴). فرهنگ علوم سیاسی. تهران: مرکز اطلاعات مدارک علمی ایران.
  7. بابی، سعید (1379). هراس بنیادین: اروپامداری و ظهور اسلام‌گرایی؛ ترجمه غلامرضا جمشیدی‌ها و موسی عنبری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  8. بداشتی، علی الله (۱۳۸۸). شناخت سلفیه. فصلنامه اقوام و مذاهب، میثاق امین، سال سوم، ش ۱۲.
  9. بوزان، باری (۱۳۸۷). مردم دولت‌ها و هراس. تهران: ترجمه و انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  10. البوطی، محمد سعید رمضان (۱۳۸۷). سلفیه؛ بدعت یا مذهب؛ ترجمه حسین صابری. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
  11. بهنساوی، سالم (۱۳۹۳). نقد و بررسی اندیشه تکفیر؛ ترجمه سالم افسری، نشراحسان.
  12. پوراردکانی، عباس باقر (بی تا). بررسی مشروعیت حمله نظامی آمریکا به عراق. تهران: مجله تحولات جهان، موسسه بین‌المللی ابرار معاصر.
  13. پورسعید، فرزاد (۱۳۵۸). تروریسم نوین و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران. مطالعات راهبردی.
  14. جعفری ولدانی، اصغر (۱۳۸۴). مواضع و عملکرد کشورهای عربی نسبت به تحولات عراق. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه.
  15. حائمی، محمدرضا؛ بحرانی، مرتضی (1392). دایرة‌المعارف جنبش‌های اسلامی.
  16. حافظ‌نیا، محمدرضا (۱۳۷۱). خلیج‌فارس و تنقش استراتژیک تنگه هرمز. تهران: سمت.
  17. حافظ‌نیا، محمدرضا (۱۳۸۵). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. مشهد: انتشارات پاپلی.
  18. حیدری مهذب، حسین (۱۳۹۳). مرز تطبیقی جریان وهابیت. پژوهشگاه منطقه‌ای.
  19. خسروشاهی، رضا (۱۳۴۱). علل ظهور فرق و مذاهب اسلامی. تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
  20. الرهیمی، عبد الحلیم (1380). تاریخ جنبش اسلامی در عراق؛ ترجمه جعفر دلشاد. اصفهان: انتشارات چهار باغ.
  21. خسروی، غلامرضا (۱۳۹۰). چشم‌انداز عراق آینده. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.
  22. خلیلی، محسن (۱۳۹۰). بایستگی‌های ژئواکونمیک توسعه منطقه‌ی جنوب شرقی ایران، فصلنامه‌ی روابط خارجی، سال سوم، شماره چهارم.
  23. دکمجیان، هرایر (۱۳۷۷). جنبش‌های اسلامی معاصر در جهان عرب؛ ترجمه حمید احمدی. تهران: کیهان.
  24. دومین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران (1384). ژئوپلیتیک شیعه در خاورمیانه پس از حمله آمریکا به عراق. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
  25. دهقان طراز جانی، محمود (۱۳۷۹). روابط خارجی ایران و همسایگان در دو دهه انقلاب اسلامی. تهران: انتشارات سروش.
  26. رحیم صفوی، یحیی (۱۳۸۷). مقدمه‌ای بر جغرافیای نظامی ایران. تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
  27. رضوانی، علی‌اصغر (۱۳۸۴). شیعه‌شناسی و پاسخ به شبهات. تهران: نشر مشعر، چاپ دوم، ج ۲.
  28. رضوانی، علی‌اصغر (۱۳۸۸). شناخت سلفی‌ها. تهران: انتشارات مسجد مقدس جمکران.
  29. روحانی، حسن (۱۳۸۸). آشنایی با کشورهای اسلامی. تهران: نشر مشعر.
  30. روشندل، جلیل (۱۳۲۴). امنیت ملی و نظام بین‌المللی. تهران: انتشارات سمت.
  31. زندی، داود (۱۳۹۳). پیشروی داعش در عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی ج. ا. ا ایران. تهران: پژوهشکده فارابی.
  32. سبحانی، جعفر (۱۳۹۲). سلفی و سلفی‌گری، مجلات نور.
  33. سبحانی، جعفر (۱۳۹۲). آشنایی با مکتب سلفی، مجله تخصصی کلام اسلامی.
  34. سبحانی، جعفر (1393). ریشه‌های پدیده تکفیر از دیدگاه علمای اسلام. قم: کنگره جریان‌های افراطی تکفیری.
  35. سجادپور، محمدکاظم (1382). بحران عراق و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، مطالعات راهبردی، ش 21.
  36. سلیمان‌زاده، عباس (۱۳۸۹). چالش‌های پیش روی دولت عراق، فصلنامه مطالعات سیاسی، سال نهم، شماره.
  37. صفوی رحیم، یحیی (۱۳۸۴). مقدمه‌ای بر جغرافیای نظامی ایران: شمال و شمال غرب کشور. تهران: انتشارات دانشگاه امام حسین (ع)
  38. طاهری بن چناری، میثم (۱۳۸۲).سابقه استعماری انگلیس در خلیج فارس. مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
  39. عباسی، حبیب (۱۳۸۹). بنیان‌های وهابیت- تضاد مذهب شافعی با وهابیت. مقالات نور.
  40. عبدی‌پور، حسین (۱۳۸۸). جریان‌شناسی معاصر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
  41. العزاوی، عباس(۱۹۵۵). تاریخ العراق بین احتلالین، جلد 6 بغداد.
  42. عزتی، عزت الله (۱۳۸۱). تحلیلی بر ژئوپلیتیک ایران و عراق. تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
  43. علی‌بخشی، ابراهیم؛ بیات، محمدحسن (۱۳۸۷). مبانی نظری منافع ملی. تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نشر اجا.
  44. علیزاده موسوی، سیدمهدی (۱۳۹۳). گونه‌شناسی سلفی‌گری و وهابیت. قم: دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، ناشر آوای منجی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 2,801
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 196